Haberler
ÇEVKO Vakfı, dünya gündeminde önemli yer tutan döngüsel ekonomi modelinin ülkemizde de tanıtılması için yapılan çalışmalara önderlik ediyor. Geçtiğimiz yıl Türkiye’de Uluslararası Döngüsel Ekonomi Kongresi’ni düzenleyen ÇEVKO Vakfı, bu yıl düzenlemekte olduğu bir dizi çalıştayla, döngüsel ekonomi konusunda düşünce ve eylem odağında devamlılığı hedefliyor. Çalıştayların ilki olan Yeni Plastik Ekonomisi Çalıştayı, 2 Mayıs 2018 günü, iş dünyası çatı kuruluşları ve özel şirketlerden 31 temsilcinin katılımıyla, ÇEVKO Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi ve Pınar Su Genel Müdürü Hüseyin Karamehmetoğlu moderatörlüğünde gerçekleştirildi. ÇEVKO Vakfı uzman ve yetkililerinin yanında çalıştaya katılan kurum ve kuruluşlar ise şöyle: FASD Esnek Ambalaj Sanayicileri Derneği, SEPA Sert Plastik Ambalaj Sanayicileri Derneği, MASUDER Madensuyu Üreticileri Derneği, SUDER Ambalajlı Su Üreticileri Derneği, Anadolu Cam Sanayi, Erbak Uludağ İçecek, L’Oreal Türkiye, Erikli Su, Pepsi Cola, Unilever, Procter&Gamble, Sarten Ambalaj.
ÇEVKO Vakfı tarafından gerçekleştirilen sunumda Ellen McArthur Vakfı’nın “Yeni Plastik Ekonomisi” başlıklı çalışması ele alınarak, mevcut plastik ambalajların ağırlıkça yüzde 30’unun temel tasarım ve inovasyona tabi tutulmaksızın yeniden kullanımının veya geri dönüşümünün sağlanamayacağı dile getirildi. Aynı çalışmanın yeniden kullanımın plastik ambalajların en az yüzde 20’si için ekonomik fırsat yaratacağını gösterdiği belirtildi. Geriye kalan yüzde 50’lik kısmının geri dönüşümünün ise tasarım ve kullanım sonrası sistemler üzerinde yapılacak ortak çalışmalarla ekonomik açıdan cazip hale gelebileceği bildirildi.
Boğaziçi Üniversitesi, Birleşmiş Milletler kararıyla 1992’den bu yana her yıl Dünya Okyanus Günü olarak kutlanan 8 Haziran’da 'Türkiye’nin Plastik Atığı için Eyleme Geçme Zamanı: Çevre Dostu Üretim, Sorumlu Tüketim, Etkin Geri Dönüşüm Çalıştayı'na ev sahipliği yaptı. Çalıştayda, medeniyetlerin beşiği ve olağanüstü bir çevre mirasının merkezi Akdeniz’in dünyada plastik kirliliği seviyesi en yüksek denizlerden biri haline geldiğine dikkat çekildi. Plastik atıklar konusunda sivil toplum, akademi ve yerel-ulusal yönetimlerin daha akıllı ve sürdürülebilir bir plastik üretimi için el birliğiyle çalışması gerektiği vurgulandı.
Boğaziçi Üniversitesi tarafından Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Çözümleri Ağı Türkiye (Sustainable Development Solutions Network – UN SDSN Türkiye) ve WWF Türkiye ile birlikte düzenlenen çalıştayda bir araya gelen aralarında ÇEVKO Vakfı’nın da olduğu plastik sektörünün paydaş ve oyuncuları; sektördeki problemleri, plastik atık konusunda farkındalık yaratma projelerini ve pozitif değişim için çalışmanın esasları tartıştı. Boğaziçi Üniversitesi Eski Rektörü ve SDSN Türkiye Onursal Başkanı Prof. Dr. Üstün Ergüder, UNDP İstanbul Bölge Ofisi Program Analisti Etienne Gonin ve WWF Türkiye Başkan ve CEO'su Nergis Yazgan'ın açılış konuşmalarıyla başlayan çalıştayda, WWF Türkiye'nin Akdeniz ölçeğinde yayımlanan “Plastik Kapanından Çıkış: Akdeniz'i Plastik Kirliliğinden Kurtarmak Raporu”ndan çarpıcı sonuçlar ilk kez kamuoyu ile paylaşıldı.
AKDENİZ ALARM VERİYOR!
WWF Türkiye İletişim Direktörü Tolga Yücel'in sunduğu “Plastik Kapanından Çıkış: Akdeniz'i Plastik Kirliliğinden Kurtarmak Raporu”na göre, dünyada yılda 60 milyon ton plastik üretiliyor ve 27 milyon ton plastik atığı oluşuyor. Denizlerdeki plastik çöp miktarının küresel çözüm bekleyen en önemli sorunların başında geldiği vurgulanan raporda, plastik atıkların deniz ekosistemlerinde 13 milyar dolar civarında zarara yol açtığı ifade ediliyor. Raporda ayrıca Türkiye'de günde 144 ton plastik atığın denize karıştığı belirtiliyor.
‘YASAL DÜZENLEME ŞART’
Çalıştayda sivil toplum, akademi ve yerel-ulusal yönetimlerin daha akıllı ve sürdürülebilir bir plastik üretimi için verebileceği katkılar Daha Akıllı, Yenilikçi ve Sürdürülebilir bir Plastik Sanayi için Mekanizmalar konulu oturumda masaya yatırıldı.
Sürdürülebilir Kalkınma Derneği Genel Sekreteri Konca Çalkıvık “Her dakika bir kamyon dolusu plastik atık denizlere dökülüyor. Her yıl okyanuslara 9 milyon ton plastik atık bırakılıyor. Global bir sorun olan plastik atık konusunun, yerel-bölgesel iş birlikleri olmadan çözülmesi mümkün değil” diye konuştu. Çalkıvık, gönüllülük esasının sorunun çözümünde yeterli olmadığının, yasal düzenlemelere ihtiyaç duyulduğunun da altını çizdi.
Aynı oturumda konuşmacı olarak yer alan ÇEVKO Vakfı Genel Sekreteri Mete İmer, ÇEVKO’nun döngüsel ekonomi çalışmaları kapsamında plastik konusunun da yer aldığını belirterek, genişletilmiş üretici sorumluluğu modeli ve ÇEVKO’nun çalışmaları hakkında bilgiler verdi. İmer, “Döngüsel ekonominin bir parçası olan yeni plastik ekonomisinin geleceği inovatif çözümlerde yatıyor. Bu çözümler de ancak kamu ve sanayini iş birliği içerisinde çalışmasıyla mümkün.” diyerek plastik ambalajların tasarımı ve geri dönüşümü konusunda kamu-özel sektör iş birliğinin önemine değindi. ÇEVKO’nun plastik geri dönüşümü konusunda hazırlayarak kamuoyu ile paylaştığı videolar da katılımcılar ile paylaşıldı.
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından geçtiğimiz yıl bakanlık binasında başlanan ve “Sıfır Atık Eylem Planı” ile 2023 yılına kadar başta kamu kurumları olmak üzere tüm Türkiye’de yaygınlaştırılması hedeflenen sıfır atık çalışmaları devam ediyor.
Sıfır Atık Projesi’nin, Ankara’dan başlamak üzere aşamalı olarak tüm Türkiye’de hayata geçirilmesi planlanıyor. Projenin kamu kurum/kuruluşlarında, eğitim kurumlarında, alışveriş merkezlerinde, hastanelerde, eğlen-dinlen tesislerinde ve büyük iş yerlerinde uygulanması ve 2023 yılında tüm Türkiye’de uygulamaya geçilmesi hedefleniyor.
T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı geçtiğimiz günlerde sıfır atık ile ilgili çalışmaları bir araya getirdikleri www.sifiratik.csb.gov.tr internet sitesini hayata geçirdiklerini duyurdu.
İnternet sitesinde yürütülen sıfır atık etkinlik ve eğitim çalışmaları, sıfır atık prensipleri, uygulama kriterleri, haberler ve duyurular, bakanlıkta yürütülen çalışmalardan örnekler ile hazırlanan tanıtım filmi yer alıyor.
Bakanlığın verilerine göre bir yıldır bakanlık binasında yürütülen çalışmalarla 140 tonu ambalaj atığı olmak üzere toplam 150 ton değerlendirilebilir atık toplandı.
Dünyanın atmosferine salınan karbon miktarı 2017 yılında %1,4 artışla tarihin en yüksek miktarı olan 32,5 gigaton’a ulaştı.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın raporuna göre küresel enerji talebi geçen yıl %2,1 büyüdü. Bu talebin en büyük nedeni, Çin ve Hindistan’ın toplam artışın %40’nı oluşturan enerji tüketimi. Enerji talebinin %72’si fosil yakıtlarla yerine getirilirken, talebin dörtte biri yenilenebilir kaynaklardan karşılandı.
Karbon salımlarındaki artış, üç yıl sabit kaldıktan sonra, yeniden başladı. Bu artış, Paris Sözleşmesi’nin imzalanmasından sonra bir ilk. Bununla birlikte, ABD, İngiltere, Japonya ve Meksika gibi bazı önemli ülkelerin salımlarındaki azalış bir istisna oluşturuyor.
Dünya Enerji Ajansı’ndan alınan bilgiye göre ABD’nin salımları, son üç yıldır azalmakta. ABD’nin salımı geçen yıl %0,5 azaldı. Bunun en büyük nedeninin ABD’deki kömür yakıtlı enerji santrallarındaki düşüş ve yenilenebilir enerji santrallarındaki yükseliş olduğu bildiriliyor. İngiltere’deki salımlar ise %3,8 azaldı.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın Yönetici Direktörü Dr. Fatih Birol’a göre geçen yılki güçlü küresel ekonomi, enerji talebinde artışa neden oldu ve bu artışın büyük kısmı fosil yakıtlarla karşılandı; ancak yenilenebilir enerji kullanımında da etkileyici dev adımlar atıldı. Bununla birlikte, Dr. Birol, 2017 yılındaki enerji kaynaklı küresel karbon dioksit salımlarındaki önemli artışın, iklim değişikliği ile mücadele için mevcut çabaların yetersizliğini gösterdiğini söylüyor ve küresel enerji verimliliğindeki iyileşmelerde yaşanmakta olan dramatik yavaşlamanın politika yapıcılarının bu alana daha az odaklanmasından kaynaklandığını örnek olarak veriyor.
Bu haberler uluslararası topluluk için “alarm zili” niteliğinde. Düşük karbonlu ekonomiye geçişi hızlandırmak için çağrıların her geçen gün arttığı günümüzde, geçen hafta yayımlanan araştırmaya göre fosil yakıtlardan “daha sonra” değil, “bir an önce” vazgeçilmesi, 150 milyon yaşamın kurtarılması anlamına geliyor. Dünya Bankası ise karbon salımlarını “şimdi” azaltmanın milyonlarca insanın “iklim göçmeni” olarak yaşamasını önleyebileceği uyarısında bulunuyor.
Kaynak: Climate Action Bülteni
Çeviren: Mete İmer - ÇEVKO Vakfı Genel Sekreteri
Birleşmiş Milletler tarafından 1972’de ilan edilen 5 Haziran Dünya Çevre Günü, tam 46 yıldır tüm dünyada çevre ile ilgili farkındalığın arttırılması amacıyla kutlanıyor.
Geri dönüşüm ile ilgili çalışmalarına 27 yıldır devam eden ÇEVKO Vakfı da bu önemli günde vatandaşlarda çevre bilincini oluşturmak ve geri dönüşüm konusunda bilgiler vermek için belediyeler tarafından düzenlenen etkinliklere katılıyor ve bilgilendirme yapıyor.
Her yıl olduğu gibi bu yıl da Dünya Çevre Günü tüm yurtta kutlandı ve güzel görüntülere ev sahipliği yaptı. ÇEVKO Vakfı başta İstanbul olmak üzere Osmangazi’den Söke’ye; Fatsa’dan Şahinbey’e kadar ülke genelinde toplam 52 belediyede düzenlenen etkinliklere katıldı ya da bilgilendirme malzemesi sağladı. Etkinlikler ile 75 binin üzerinde tüketiciye ulaşıldı.
Etkinliklerden bazılarını siz okuyucularımız paylaşmak istiyoruz.
Yenimahalle’nin Çevreci Çocukları Büyüklere Ders Verdi– 3 Haziran
Hasan Doğan stadını dolduran binlerce çocuk, çevrenin önemine dikkat çekti. TAP, ASKİ, TÜBİSAD, ÇEVKO, TEMA, DEHA Atık yağ Toplama ve Geri Kazanım, TBT Elektronik Geri Dönüşüm, Çevnak Geri Dönüşüm, Altıntaşlar Geri Dönüşüm sivil toplum örgütleri temsilcileri ile Yenimahalle Belediyesi Anaokulu çocukları, İsmail Erez İlkokulu, Refika Aksoy İlkokulu, Mimar Sinan Meslek Lisesi ve Prof. Dr. Mehmet Sağlam Ortaokulu öğrencilerinin katıldığı şenliğe Yenimahalle Belediye Başkanı Fethi Yaşar da katıldı.
Etkinlikte çocuklar, YENİMEK öğretmenleriyle ebru sanatı, taş bebek atölyesi, kokulu taş sanatı ve seramik sanatı aktiviteleriyle gönüllerince eğlendi. Anaokulu minikler ise 
çevre bilincini eğlenerek, oynayarak öğrendi.
Etkinlikte çocuklara seslenen Yenimahalle Belediye Başkanı Fethi Yaşar, “Hem dünyamız hem ülkemiz gün geçtikçe kirleniyor. Dünya kirlendikçe, su kirlendikçe, hava kirlendikçe hem yaşam zorlaşıyor hem de ülke ekonomileri zarar görüyor. Tabiatımızı korumak, suyumuzu kirletmemek ve çevremizi temiz tutmak zorundayız. Bunların hepsini doğru şekilde yaparsak hem geri dönüşümü ekonomimize katmış oluruz hem de şehrimizi, ülkemizi, dünyamızı temiz tutarız” dedi.
Yaşar, “Yenimahalle’yi temiz tutmak için çalışıyoruz. Vatandaş olarak sizler de sokağınızı caddenizi temiz tutmak için elinizden gelen gayreti gösterin. Yenimahalle bugün temizlik konusunda Türkiye’nin en güçlü belediyeleri arasında yer alıyor. Bunun devamlılığının sağlanması için sizlerin de desteğinize ihtiyacımız var” diye konuştu.
ÇEVKO Vakfı’nın standında çocuklarla beraber bez çanta boyama etkinliğine katılan Yaşar, sonrasında çocuklarla fotoğraf çektirdi.
Esenyurt’ta Dünya Çevre Günü – 4 Haziran
Bu yıl “Doğamız Bizden Bir İyilik İstiyor” sloganıyla Dünya Çevre Günü’nü kutlayan Esenyurt Belediyesi, çeşitli okullarda ve meydanlarda kutlama yaparak haklı bilgilendirdi. ÇEVKO bilgilendirme ekibi ve ambalaj atığı maskotları da bu özel günde Esenyurtlular ile buluştu.
Belediye Başkanı Ali Murat Alatepe’nin de katıldığı kutlamalarda Esenyurt halkı ve okullardan gelen öğrenciler çevre ve geri dönüşüm konularında bilgilendirildi.
